Vai Trò Của Nội Soi Tiêu Hóa Trong Chẩn Đoán Ung Thư Sớm
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ CK.1 Nguyễn Thúc Bội Huyền - Khoa nội PKĐK Saigon Healthcare - Bác sĩ có hơn 30 năm kinh nghiệm trong hoạt động khám và điều trị bệnh Tiêu hóa)
1. Nội soi tiêu hóa là gì ?
- Nội soi tiêu hóa là kỹ thuật nội soi, khi đó bác sĩ sẽ sử dụng một thiết bị có gắn camera và đèn phát ra ánh sáng để thực hiện bao gồm:
- Nội soi tiêu hóa trên: nội soi thực quản, dạ dày, tá tràng.
- Nội soi tiêu hóa dưới: nội soi đại tràng, nội soi trực tràng.
2. Vì sao nội soi tiêu hóa giúp tầm soát ung thư sớm ?
Nội soi tiêu hóa, đặc biệt với các kỹ thuật như: nội soi với dải tần ánh sáng hẹp NBI, nội soi độ phân giải cao, nội soi phóng đại, nội soi can thiệp nhuộm màu giúp phát hiện các tổn thương tiền ung thư hoặc ung thư giai đoạn rất sớm ở ống tiêu hóa như:
- Thực quản: phát hiện bệnh thực quản Barrett do trào ngược là nguyên nhân gây ra ung thư thực quản.
- Dạ dày: các ổ viêm loét, dị sản, loạn sản, ung thư sớm.
- Đại tràng: các polyp và phân biệt polyp lành tính, ác tính, hoặc các tổn thương dạng loét nghi ngờ ung thư.
Giai đoạn tiền ung thư hoặc ung thư còn khu trú ở lớp niêm mạc ống tiêu hóa, bệnh nhân có thể được điều trị khỏi hoàn toàn, kéo dài thời gian sống của người bệnh như người bình thường.
3. Ai nên nội soi tiêu hóa để tầm soát ung thư sớm ?
Người trên 40 tuổi hoặc có các dấu hiệu sau cần nội soi tiêu hóa để tầm soát ung thư sớm:
- Chóng mặt, da xanh, niêm nhạt do thiếu máu.
- Sụt cân không giải thích được.
- Nuốt khó, nuốt nghẹn, tức trước xương ức, đau thượng vị, đau khắp bụng, chậm tiêu, nôn ói.
- Thay đổi thói quen đi cầu (đi tiêu lúc bón, lúc lỏng, đi tiêu nhiều lần).
- Tiêu phân có máu hay đàm máu, tiêu phân đen.
- Khối u ở bụng hay vùng hậu môn.
4. Nội soi tiêu hóa có đau không ?
- Nội soi tiêu hóa có thể gây cảm giác khó chịu, đau tức cổ họng, đối với kỹ thuật nội soi tiêu hóa trên, hoặc đau tức bụng, hậu môn đối với kỹ thuật nội soi tiêu hóa dưới. Tuy nhiên, với phương pháp nội soi tiêu hóa không đau (có sử dụng thuốc tiền mê) thì người bệnh sẽ không cảm thấy đau tức, khó chịu.
- Quá trình nội soi sẽ diễn ra từ 10-15 phút, tùy thuộc vào vị trí và kỹ thuật nội soi, có kèm theo các thủ thuật khác hay không mà thời gian có thể kéo dài hơn.
5. Cần chuẩn bị gì khi thực hiện nội soi tiêu hóa ?
Chuẩn bị trước nội soi dạ dày:
- Người bệnh cần nhịn ăn ít nhất 8 giờ và nhịn uống ít nhất là 2 giờ để tránh các biến chứng xảy ra trong quá trình nội soi như nôn, trào ngược thức ăn vào khí quản và bảo đảm cho việc quan sát, đánh giá tổn thương.
- Người bệnh cần ngưng sử dụng thuốc kháng sinh ít nhất 4 tuần, thuốc kháng axit ít nhất 2 tuần trước khi nội soi nhằm đảm bảo kết quả tìm vi trùng HP.
Chuẩn bị trước nội soi đại tràng:
- Người bệnh nên ăn những thức ăn dễ tiêu, và cần làm sạch đại trực tràng trước khi thực hiện nội soi đại trực tràng:
- Tối hôm trước ngày nội soi nên ăn cháo, không dùng các loại rau củ.
- Sáng sớm ngày nội soi pha 2 gói Fortrans với 2 lít nước uống trong 2 giờ.
- Sau đó uống dần dần khoảng 1.5 lít nước lọc cho đến khi đi cầu ra nước trong hoàn toàn thì không uống nước thêm nữa.
- Người bệnh không ăn gì cho đến khi nội soi xong, không uống sữa, café, thức uống có màu. Qúy khách có thể uống nước đường trắng pha loãng khi cảm thấy đói.
- Người bệnh sẽ được đo điện tim, xét nghiệm đông cầm máu nhằm đảm bảo an toàn khi thực hiện nội soi.
- Khi phát hiện các tổn thương tiền ung thư, bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết và xét nghiệm.
6. Nội soi tiêu hóa ở đâu an toàn và chính xác ?
Nội soi tiêu hóa được triển khai rộng rãi ở hầu hết các cơ sở y tế, tuy nhiên để được thực hiện nội soi an toàn và chính xác người bệnh cần quan tâm 3 tiêu chí đó là cơ sở vật chất, đội ngũ chuyên môn và quy trình kỹ thuật.
- Khoa Nội Soi Tiêu Hóa PKĐK Saigon Healthcare được thành lập với tiêu chí AN TOÀN – NHẸ NHÀNG – CHÍNH XÁC.
- Khoa được trang bị máy nội soi Olympus hiện đại, có chức năng Nội soi với dải tần ánh sáng hẹp NBI (Narrow Band Imaging) giúp chẩn đoán ung thư ống tiêu hóa ở giai đoạn rất sớm.
- Hệ thống máy rửa ống nội soi tự động cùng với Quy trình tiệt khuẩn và xử lý ống nội soi được thực hiện nghiêm ngặt đảm bảo chất lượng khử khuẩn loại trừ mọi nguy cơ nhiễm vi khuẩn (Helicobacter) hay virus (viêm gan, HIV)
- Kềm sinh thiết chỉ sử dụng 1 lần tránh nguy cơ lây nhiễm, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho bệnh nhân. Hệ thống lọc nước RO công suất cao đảm bảo cấp nước vô trùng cho toàn trung tâm nội soi.
- Bênh nhân được khám và chuẩn bị trước nội soi: Đo điện tim, xét nghiệm đông cầm máu (đảm bảo an toàn khi sinh thiết trọn). Bệnh nhân được theo dõi liên tục bằng máy Monitor để phát hiện kịp thời các vấn đề tim mạch và hô hấp nếu có trong và sau khi nội soi.
- Đội ngũ bác sĩ nội soi giàu kinh nghiệm, đến từ các bệnh viện lớn, đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, tận tâm hướng dẫn người bệnh các bước chuẩn bị đảm bảo Nội soi an toàn và nhẹ nhàng nhất.