Viêm kết mạc: nguyên nhân, triệu chứng, điều trị

Viêm kết mạc là gì?

Viêm kết mạc hay còn gọi là đau mắt đỏ là tình trạng viêm lớp màng mỏng trong suốt ở bề mặt lòng trắng (kết mạc nhãn cầu) và lớp niêm mạc lót bên trong mi trên và mi dưới (kết mạc mi).

Mặc dù viêm kết mạc gây khó chịu, nhưng nó hiếm khi ảnh hưởng đến thị lực. Tuy nhiên viêm kết mạc có thể lây nhiễm nên cần chẩn đoán và điều trị giúp hạn chế sự lây lan của nó.

Triệu chứng của viêm kết mạc

Các triệu chứng thường gặp của viêm kết mạc bao gồm:

- Đỏ ở một hoặc cả hai mắt

- Ngứa ở một hoặc cả hai mắt

- Cảm giác có sạn ở một hoặc cả hai mắt

- Tiết dịch ở một hoặc cả hai mắt tạo thành lớp vảy trong đêm có thể khiến mắt bạn hoặc mắt bạn không mở được vào buổi sáng

 Nguyên nhân của viêm kết mạc là gì?

Nguyên nhân của viêm kết mạc bao gồm:

- Virus

- Vi khuẩn

- Dị ứng

- Hóa chất bắn vào mắt

- Dị vật trong mắt

- Tắc ống dẫn lệ ở trẻ sơ sinh

Viêm kết mạc do virus và vi khuẩn:

- Hầu hết các trường hợp viêm kết mạc thường do adenovirus gây ra nhưng cũng có thể do virus herpes simplex, virus varicella-zoster và nhiều loại virus khác, bao gồm cả virus gây bệnh coronavirus 2019 (COVID-19).

- Cả viêm kết mạc do virus và vi khuẩn đều có thể xảy ra cùng với cảm lạnh hoặc các triệu chứng của nhiễm trùng đường hô hấp như đau họng.

- Đeo kính áp tròng không được làm sạch đúng cách hoặc dùng chung với người khác có thể gây viêm kết mạc do vi khuẩn.

- Cả hai loại đều rất dễ lây lan. Chúng lây lan qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với chất lỏng chảy ra từ mắt của người bị nhiễm bệnh. Một hoặc cả hai mắt có thể bị ảnh hưởng.

Viêm kết mạc dị ứng

- Viêm kết mạc dị ứng thường ảnh hưởng đến cả hai mắt và là phản ứng với chất gây dị ứng ví dụ như phấn hoa. Khi tiếp xúc với các chất gây dị ứng, cơ thể tạo ra kháng thể immunoglobulin E (IgE). Kháng thể này kích hoạt các tế bào mast trong niêm mạc mắt và đường hô hấp giải phóng các chất gây viêm như histamine và tạo ra các triệu chứng dị ứng, bao gồm đau mắt đỏ.

- Viêm kết mạc dị ứng thường biểu hiện bằng ngứa dữ dội, chảy nước mắt, hắt hơi và chảy nước mũi. Hầu hết viêm kết mạc dị ứng có thể được kiểm soát bằng thuốc nhỏ mắt dị ứng.

Viêm kết mạc do kích ứng

- Kích ứng do hóa chất hoặc vật thể lạ vào mắt cũng dẫn đến viêm kết mạc. Các dấu hiệu và triệu chứng bao gồm chảy nước mắt và tiết dịch nhầy, thường tự hết trong vòng khoảng một ngày.

- Nếu việc rửa nước ban đầu không giải quyết được các triệu chứng hoặc nếu hóa chất là chất ăn mòn da như dung dịch kiềm, bạn cần đến khám càng sớm càng tốt. Hóa chất bắn vào mắt có thể gây tổn thương mắt vĩnh viễn.

Chẩn đoán viêm kết mạc

Trong hầu hết các trường hợp, bác sĩ có thể chẩn đoán viêm kết mạc bằng cách hỏi về các triệu chứng, khám mắt, soi mắt tìm dị vật.

Một số trường hợp có thể cần nuôi cấy dịch từ mắt nếu các triệu chứng nặng nề hoặc nếu bác sĩ nghi ngờ nhiễm trùng vi khuẩn nghiêm trọng hoặc nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục

Điều trị viêm kết mạc như thế nào?

Điều trị đau mắt đỏ thường tập trung vào việc giảm triệu chứng như:

- Sử dụng nước mắt nhân tạo chống khô mắt

- Lau mí mắt bằng khăn ướt và chườm lạnh hoặc ấm nhiều lần mỗi ngày.

- Ngừng đeo đeo kính áp tròng cho đến khi điều trị xong.

Điều trị viêm kết mạc do virus: không cần thuốc nhỏ mắt kháng sinh. Viêm kết mạc do virus thường bắt đầu ở một mắt và sau đó lây nhiễm sang mắt còn lại trong vòng vài ngày. Các dấu hiệu và triệu chứng của bạn sẽ dần dần tự khỏi. Cần thuốc kháng virus nếu là do virus herpes simplex gây ra.

Điều trị viêm kết mạc dị ứng: tránh xa tác nhân gây dị ứng, sử dụng thuốc nhỏ mắt chứa kháng histamine và thuốc chống viêm

Điều trị viêm kết mạc do vi khuẩn: sử dụng thuốc nhỏ mắt kháng sinh

Phòng ngừa viêm kết mạc

- Không dùng tay chạm vào mắt.

- Rửa tay thường xuyên.

- Dùng khăn mặt sạch.

- Thay vỏ gối thường xuyên.

- Không dùng chung khăn tắm hoặc khăn mặt.

- Không dùng chung mỹ phẩm cho mắt hoặc các vật dụng chăm sóc mắt cá nhân.

- Hạn chế khi sử dụng kính áp tròng, cần được khám và tư vấn với bác sĩ khi có các triệu chứng khó chịu ở mắt khi dùng kính sát tròng

- Mang kính bảo vệ mắt khi đi đường hoặc làm việc trong môi trường nhiều khói, bụi, hóa chất,...